Συστατικό
BENZOPHENONE-5
Όνομα / περιγραφή
Βενζοφαινόνη-5· Σουλισοβενζόνη, άλας νατρίου του 5-βενζοϋλ-4-υδροξυ-2-μεθοξυβενζολοσουλφονικού οξέος
Δράση (-εις) του συστατικού στα καλλυντικά προϊόντα
ΜΕΣΟ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ
Προστατεύει το καλλυντικό προϊόν από βλάβες που προκαλούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία
ΦΙΛΤΡΟ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ
Προστατεύει την επιδερμίδα ή τα μαλλιά από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία
ΦΩΤΟΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΗΣ
Προστασία του καλλυντικού προϊόντος από τις βλαπτικές επιδράσεις του φωτός
Προέλευση
συνθετικό
Χρήση στα καλλυντικά
Ως φίλτρο UV σε αντηλιακά και άλλα καλλυντικά με προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία (προϊόντα περιποίησης, προϊόντα μακιγιάζ)∙ ως μέσο απορρόφησης της υπεριώδους ακτινοβολίας για την προστασία π.χ. αρωματικών ουσιών, χρωστικών και ενεργών συστατικών στο προϊόν, καθώς και για την προστασία των πλαστικών συσκευασιών.
Χρήση σε άλλα προϊόντα
Ως φωτοεκκινητής σε εφαρμογές σκλήρυνσης με υπεριώδη ακτινοβολία (όπως μελάνια και επιστρώσεις στη βιομηχανία εκτύπωσης)
Άλλες πληροφορίες για τη χρήση στα καλλυντικά
Οι βενζοφαινόνες είναι οργανικές ενώσεις από την ομάδα των κετονών και των αρωματικών. Η βενζοφαινόνη-3, η βενζοφαινόνη-4 και η βενζοφαινόνη-5 έχουν εγκριθεί ως φίλτρα UV στα αντηλιακά σύμφωνα με τον Κανονισμό Καλλυντικών της ΕΚ. Η βενζοφαινόνη-5 είναι ένα διαλυτό, οργανικό φίλτρο UV-BB (ευρυζωνικό φίλτρο) που προστατεύει το δέρμα τόσο από την UV-B όσο και από την UV-A ακτινοβολία. Η μέγιστη συγκέντρωση της βενζοφαινόνης-5 (ως οξύ) είναι 5 %. Τα φίλτρα UV ελαχιστοποιούν τις ανεπιθύμητες επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα και, επομένως, αποτελούν σημαντικό συστατικό των αντηλιακών. Προστατεύοντας το δέρμα από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία, συμβάλλουν στην πρόληψη της πρόωρης γήρανσης του δέρματος που προκαλείται από το φως και του καρκίνου του δέρματος. Σε αυτό το πλαίσιο, γίνεται διάκριση μεταξύ των διαλυτών οργανικών φίλτρων UV και εκείνων που βασίζονται σε ορυκτές και/ή οργανικές χρωστικές. Ενώ τα διαλυτά οργανικά φίλτρα UV απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία, τη μετατρέπουν σε θερμότητα και σχηματίζουν μια αόρατη ασπίδα προστασίας στην ανώτερη στιβάδα του δέρματος, τα φίλτρα UV με βάση τις χρωστικές αντανακλούν, σκεδάζουν και απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία που έχει πέσει ήδη στην επιφάνεια του δέρματος. Τα οργανικά φίλτρα UV απορροφούν την ενέργεια του υπεριώδους τμήματος του φωτός στο εύρος από περίπου 280 έως 400 nm. Σε αυτό το πλαίσιο, η ενέργεια του απορροφούμενου φωτονίου θα πρέπει να αντιστοιχεί στην ενέργεια που είναι απαραίτητη για την ανύψωση του ηλεκτρονίου στο μόριο της ουσίας φίλτρου από μια χαμηλή σε μια υψηλότερη τροχιά. Όταν το ηλεκτρόνιο επιστρέψει στην αρχική τροχιά του, η απορροφούμενη ενέργεια είτε εκπέμπεται ως θερμότητα είτε ως ακτινοβολία μεγαλύτερου μήκους κύματος, και έτσι καθίσταται αβλαβής. Τα οργανικά φίλτρα UV διακρίνονται, μεταξύ άλλων, από το εύρος της περιοχής απορρόφησης, τη φωτοσταθερότητα, τη διαλυτότητα και την ικανότητα διείσδυσης. Ανάλογα με την περιοχή κύματος της υπεριώδους ακτινοβολίας που απορροφάται από το φίλτρο UV, γίνεται διάκριση μεταξύ των φίλτρων UV-A, UV-B και των ευρυζωνικών φίλτρων.
Πληροφορίες για την ασφαλή χρήση
Σύμφωνα με τον Κανονισμό για τα Καλλυντικά της ΕΕ [Κανονισμός (ΕΕ) Αρ. 1223/2009], που ισχύει για ολόκληρη την αγορά της ΕΕ, τα φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας ορίζονται ως ουσίες που προορίζονται αποκλειστικά ή κυρίως για την προστασία του δέρματος από ορισμένες ακτινοβολίες UV απορροφώντας, αντανακλώντας ή διαθλώντας την υπεριώδη ακτινοβολία. Το παράρτημα VI του Κανονισμού ορίζει τις ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα καλλυντικά προϊόντα ως φίλτρα UV. Σε αυτόν τον λεγόμενο θετικό κατάλογο των φίλτρων UV καθορίζονται οι μέγιστες συγκεντρώσεις για τη χρήση αυτών των ουσιών σε καλλυντικά προϊόντα και, εάν χρειάζεται, ορίζονται πρόσθετοι όροι χρήσης. Πριν από την έγκρισή τους στο Παράρτημα VI, τα φίλτρα UV εξετάζονται επιλεκτικά ως προς την τοξικολογική ασφάλειά τους και υποβάλλονται σε εκτενείς δοκιμασίες. Οι κατασκευαστές πρέπει να αποδείξουν με εμπεριστατωμένες επιστημονικές μελέτες την ασφάλεια αυτών των ουσιών για την υγεία. Επιπλέον, τα εγκεκριμένα φίλτρα επαναξιολογούνται, εάν είναι απαραίτητο, με βάση νέα επιστημονικά ευρήματα και σε περίπτωση πιθανών ύποπτων ευρημάτων στην παρακολούθηση της αγοράς και ο κατάλογος ενημερώνεται αναλόγως.
Γιατί μιλάμε για αυτό;
Η βενζοφαινόνη-4 και η βενζοφαινόνη-5 ανήκουν στην οικογένεια των βενζοφαινονών, η οποία περιλαμβάνει ορισμένα δομικά ανάλογα για τα οποία υπάρχει υποψία ότι είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες. Επίσης, είναι ύποπτα για ρύπανση των υδάτων και πρόκληση κινδύνου για τους υδρόβιους οργανισμούς. Τα δεδομένα: Η βενζοφαινόνη-5 είναι ένα παράγωγο της βενζοφαινόνης-4, επομένως, αξιολογούνται μαζί. Στις μέγιστες επιτρεπόμενες συγκεντρώσεις που είναι εγκεκριμένες για τα καλλυντικά, τα περιθώρια ασφαλείας είναι πολύ υψηλότερα από το περιθώριο ασφαλείας που απαιτούν οι Ευρωπαίοι ειδικοί για την εγγύηση της ασφαλούς χρήσης τους (πάνω από 60 φορές). Έτσι, για να υπερβεί κανείς τη μη τοξική δόση (τιμή αναφοράς), θα πρέπει να εφαρμόσει περισσότερα από 1.000 σωληνάρια αντηλιακού την ημέρα, καθημερινά (γυναίκα 57 κιλά, σωληνάριο 100 ml). Οι Ευρωπαίοι ειδικοί αποφάσισαν να επανεξετάσουν την πιθανή ενδοκρινική δράση 28 ουσιών για τις οποίες υπάρχει υποψία ότι είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες. Οι βενζοφαινόνες 4 και 5, που ανήκουν στην οικογένεια των βενζοφαινονών, περιλαμβάνονται σε αυτήν την επαναξιολόγηση. Βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζετε: Η ευρωπαϊκή επιτροπή εμπειρογνωμόνων (SCCS) θεωρεί τη βενζοφαινόνη-4 και τη βενζοφαινόνη-5 ασφαλείς για την ανθρώπινη υγεία στα καλλυντικά προϊόντα. Λόγω του κινδύνου που ενέχει η έκθεση στον ήλιο (φωτογήρανση, καρκίνοι του δέρματος), η χρήση αντηλιακών προϊόντων και/ή προστατευτικού ρουχισμού από την υπεριώδη ακτινοβολία UV παραμένει απαραίτητη. Όσον αφορά το περιβάλλον, η βενζοφαινόνη-4 δεν είναι εύκολα βιοαποικοδομήσιμη, αλλά δεν συσσωρεύεται στην τροφική αλυσίδα. Δεν υπάρχουν δεδομένα για τη βενζοφαινόνη-5, η οποία χρησιμοποιείται σπάνια στα καλλυντικά.
Επιπλέον πληροφορίες
Για τη διευκρίνιση, εάν υπάρχει υποψία για αλλεργία εξ επαφής, αυτή η ουσία μπορεί να ελεγχθεί με μια τυπική επιδερμική δοκιμασία στον δερματολόγο.
Ανήκει στις παρακάτω ομάδες συστατικών
Ρυθμίζοντας τα Καλλυντικά
Τα συστατικά των καλλυντικών προϊόντων υπόκεινται σε κανονισμούς. Παρακαλώ σημειώστε ότι ενδέχεται να ισχύουν διαφορετικοί κανονισμοί για τα συστατικά των καλλυντικών σε χώρες εκτός της ΕΕ.