BENZOPHENONE-3

Όνομα / περιγραφή

Βενζοφαινόνη-3· 2-Υδροξυ-4-μεθοξυβενζοφαινόνη· Οξυβενζόνη

---

Δράση (-εις) του συστατικού στα καλλυντικά προϊόντα

Έκδοχο για αρωματικά έλαια

Έκδοχο για αρωματικά έλαια /ή μέσων γεύσης

ΜΕΣΟ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ

Προστατεύει το καλλυντικό προϊόν από βλάβες που προκαλούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία

ΦΙΛΤΡΟ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ

Προστατεύει την επιδερμίδα ή τα μαλλιά από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία

ΦΩΤΟΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΗΣ

Προστασία του καλλυντικού προϊόντος από τις βλαπτικές επιδράσεις του φωτός

---

Προέλευση

συνθετικό

---

Χρήση στα καλλυντικά

Ως φίλτρο UV σε αντηλιακά και άλλα καλλυντικά με προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία (προϊόντα περιποίησης, προϊόντα μακιγιάζ)∙ ως μέσο απορρόφησης της υπεριώδους ακτινοβολίας για την προστασία π.χ. αρωματικών ουσιών, χρωστικών και ενεργών συστατικών στο προϊόν, καθώς και για την προστασία των πλαστικών συσκευασιών.

---

Χρήση σε άλλα προϊόντα

Ως φωτοεκκινητής σε εφαρμογές σκλήρυνσης με υπεριώδη ακτινοβολία (όπως μελάνια και επιστρώσεις στη βιομηχανία εκτύπωσης)∙ σε βαφές και επιστρώσεις

---

Άλλες πληροφορίες για τη χρήση στα καλλυντικά

Οι βενζοφαινόνες είναι οργανικές ενώσεις από την ομάδα των κετονών και των αρωματικών. Η βενζοφαινόνη-3, η βενζοφαινόνη-4 και η βενζοφαινόνη-5 έχουν εγκριθεί ως φίλτρα UV στα αντηλιακά σύμφωνα με τον Κανονισμό Καλλυντικών της ΕΕ. Η βενζοφαινόνη-3 είναι ένα διαλυτό οργανικό φίλτρο UV-BB (ευρυζωνικό φίλτρο) που προστατεύει το δέρμα τόσο από την UV-B όσο και από την UV-A ακτινοβολία. Η μέγιστη συγκέντρωση της βενζοφαινόνης-3 είναι 6 %. Τα φίλτρα UV ελαχιστοποιούν τις ανεπιθύμητες επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα και, επομένως, αποτελούν σημαντικό συστατικό των αντηλιακών. Προστατεύοντας το δέρμα από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία, συμβάλλουν στην πρόληψη της πρόωρης γήρανσης του δέρματος που προκαλείται από το φως και του καρκίνου του δέρματος. Σε αυτό το πλαίσιο, γίνεται διάκριση μεταξύ των διαλυτών οργανικών φίλτρων UV και εκείνων που βασίζονται σε ορυκτές και/ή οργανικές χρωστικές. Ενώ τα διαλυτά οργανικά φίλτρα UV απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία, τη μετατρέπουν σε θερμότητα και σχηματίζουν μια αόρατη ασπίδα προστασίας στην ανώτερη στιβάδα του δέρματος, τα φίλτρα UV με βάση τις χρωστικές αντανακλούν, σκεδάζουν και απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία που έχει πέσει ήδη στην επιφάνεια του δέρματος. Τα οργανικά φίλτρα UV απορροφούν την ενέργεια του υπεριώδους τμήματος του φωτός στο εύρος από περίπου 280 έως 400 nm. Σε αυτό το πλαίσιο, η ενέργεια του απορροφούμενου φωτονίου θα πρέπει να αντιστοιχεί στην ενέργεια που είναι απαραίτητη για την ανύψωση του ηλεκτρονίου στο μόριο της ουσίας φίλτρου από μια χαμηλή σε μια υψηλότερη τροχιά. Όταν το ηλεκτρόνιο επιστρέψει στην αρχική τροχιά του, η απορροφούμενη ενέργεια είτε εκπέμπεται ως θερμότητα είτε ως ακτινοβολία μεγαλύτερου μήκους κύματος, και έτσι καθίσταται αβλαβής. Τα οργανικά φίλτρα UV διακρίνονται, μεταξύ άλλων, από το εύρος της περιοχής απορρόφησης, τη φωτοσταθερότητα, τη διαλυτότητα και την ικανότητα διείσδυσης. Ανάλογα με την περιοχή κύματος της υπεριώδους ακτινοβολίας που απορροφάται από το φίλτρο UV, γίνεται διάκριση μεταξύ των φίλτρων UV-A, UV-B και των ευρυζωνικών φίλτρων. Οι αρωματικές ουσίες ή τα μείγματα αρωματικών ουσιών αναφέρονται συχνά στον τομέα των καλλυντικών ως «αρωματικοί παράγοντες» ή «αρωματικά έλαια» ή «έλαια αρωμάτων». Στα καλλυντικά προϊόντα δηλώνονται με την ονομασία INCI «PARFUM». Πρόκειται για μη αραιωμένες μεμονωμένες ουσίες ή μείγματα αυτών που προέρχονται από φυσικές πρώτες ύλες ή μπορούν να παραχθούν (ημι-) συνθετικά. Αποτελούν πρώτες ύλες για την παραγωγή αρωμάτων και κολωνιών (eau de parfum, eau de toilette, eau de cologne) και άλλων αρωματισμένων καλλυντικών προϊόντων. Η μέση περιεκτικότητα των αρωματικών ουσιών στο άρωμα ανέρχεται σε 15-30 %, στο eau de parfum σε 10-14 %, σε eau de toilette σε 6-9 %, σε eau de cologne σε 3-5 % όπως και σε κρέμες δέρματος, σαμπουάν, σπρέι για τα μαλλιά και αποσμητικά έως περίπου 0,2-1 % και περίπου 1-3 % στα αποσμητικά στικ. Τα αρωματικά έλαια περιλαμβάνουν αιθέρια έλαια, ρητινοειδή και απόλυτα έλαια. Οι πρώτες ύλες είναι, μεταξύ άλλων, λουλούδια, φύλλα και μίσχοι, φρούτα και φλούδες φρούτων ή ρίζες φυτών∙ ξύλα, χόρτα ή βότανα, βελόνες, ρητίνες και βάλσαμα. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται μόνο ενώσεις που απομονώνονται από φυσικά προϊόντα όπως αλδεΰδες, κετόνες, εστέρες, αλκοόλες κ.λπ. (γερανιόλη, κιτρονελλάλη, κιτράλη, ευγενόλη, μενθόλη) καθώς και ημι-συνθετικά (σιτρονελόλη, οξικός γερανυλεστέρας, ζονόνη) και συνθετικές οσμές ( π.χ. φαινυλαιθυλική αλκοόλη και λιναλοόλη). Οσμές ζωικής προέλευσης όπως ο μόσχος και η άμβρα χρησιμοποιούνται σπάνια μόνο.

---

Πληροφορίες για την ασφαλή χρήση

Σύμφωνα με τον Κανονισμό για τα Καλλυντικά της ΕΕ [Κανονισμός (ΕΕ) Αρ. 1223/2009], που ισχύει για ολόκληρη την αγορά της ΕΕ, τα φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας ορίζονται ως ουσίες που προορίζονται αποκλειστικά ή κυρίως για την προστασία του δέρματος από ορισμένες ακτινοβολίες UV απορροφώντας, αντανακλώντας ή διαθλώντας την υπεριώδη ακτινοβολία. Το παράρτημα VI του Κανονισμού ορίζει τις ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα καλλυντικά προϊόντα ως φίλτρα UV. Σε αυτόν τον λεγόμενο θετικό κατάλογο των φίλτρων UV καθορίζονται οι μέγιστες συγκεντρώσεις για τη χρήση αυτών των ουσιών σε καλλυντικά προϊόντα και, εάν χρειάζεται, ορίζονται πρόσθετοι όροι χρήσης. Πριν από την έγκρισή τους στο Παράρτημα VI, τα φίλτρα UV εξετάζονται επιλεκτικά ως προς την τοξικολογική ασφάλειά τους και υποβάλλονται σε εκτενείς δοκιμασίες. Οι κατασκευαστές πρέπει να αποδείξουν με εμπεριστατωμένες επιστημονικές μελέτες την ασφάλεια αυτών των ουσιών για την υγεία. Επιπλέον, τα εγκεκριμένα φίλτρα επαναξιολογούνται, εάν είναι απαραίτητο, με βάση νέα επιστημονικά ευρήματα και σε περίπτωση πιθανών ύποπτων ευρημάτων στην παρακολούθηση της αγοράς και ο κατάλογος ενημερώνεται αναλόγως.

---

Σύνδεσμοι προς επιστημονικές αξιολογήσεις

Γνωμοδότηση της SCCS (Επιστημονική Επιτροπή για την Ασφάλεια των Καταναλωτών) (2021) για την ασφάλεια ως καλλυντικό συστατικό

---

Γιατί μιλάμε για αυτό;

Υπάρχει υποψία ότι η βενζοφαινόνη-3 είναι ενδοκρινικός διαταράκτης. Επίσης, υπάρχει ο ισχυρισμός ότι η βενζοφαινόνη-3 σχετίζεται με το φαινόμενο της λεύκανσης των κοραλλιογενών υφάλων. Τα δεδομένα: Η βενζοφαινόνη-3 έχει αποτελέσει αντικείμενο πολυάριθμων αξιολογήσεων, ιδίως από Γάλλους (3), Δανούς (2) και Ευρωπαίους (SCCS) (1) ειδικούς. Ορισμένες in vitro μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει πιθανότητα ενδοκρινικής διαταραχής. Ωστόσο, μια επίδραση στους ορμονικούς υποδοχείς που παρατηρείται σε κυτταρικές καλλιέργειες σε εργαστηριακές συνθήκες δεν ισοδυναμεί με την ανίχνευση ενδοκρινικής διαταραχής σε ζωντανό οργανισμό. Επιπλέον, αυτές οι μελέτες είναι αντιφατικές και τα αποτελέσματα είναι ασυνεπή. Ενώ η έρευνα σχετικά με το δυναμικό ενδοκρινικής διαταραχής της βενζοφαινόνης-3 αποκάλυψε αμφίβολα αποτελέσματα, αυτά ωστόσο έχουν ληφθεί υπόψη για την αξιολόγηση της ασφάλειάς της κατά τη χρήση. Τα περιθώρια ασφαλείας που υπολογίζονται με αυτόν τον τρόπο υποδηλώνουν ότι η ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε προϊόντα που προορίζονται για ενήλικες και παιδιά. Η απαγόρευση ορισμένων αντηλιακών προϊόντων από την Πολιτεία της Χαβάης έχει επισημάνει την πιθανή επίδραση ορισμένων φίλτρων UV, συμπεριλαμβανομένης της βενζοφαινόνης-3, στην υγεία των κοραλλιών σε τροπικές περιοχές. Εικάζεται ότι συνέβαλαν στη λεύκανση των κοραλλιών και στην καταστροφή των κοραλλιογενών υφάλων. Ωστόσο, οι συνθήκες έκθεσης που χρησιμοποιούνται σε πειραματικές μελέτες δεν είναι αντιπροσωπευτικές των πραγματικών συνθηκών στην ανοιχτή θάλασσα, καθώς οι θαλάσσιες συγκεντρώσεις των φίλτρων UV είναι στην πραγματικότητα πολύ χαμηλότερες από αυτές που χρησιμοποιούνται στο εργαστήριο. Βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζετε: Οι Ευρωπαίοι ειδικοί αποφάσισαν να επανεξετάσουν την πιθανή ενδοκρινική δράση 28 ουσιών για τις οποίες υπάρχουν υποψίες ότι είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες. Η βενζοφαινόνη-3 συμπεριλήφθηκε σε αυτήν την επαναξιολόγηση. Η χρήση καλλυντικών προϊόντων που περιέχουν βενζοφαινόνη-3 θεωρείται από τους ειδικούς ασφαλής για την υγεία, τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά. Οι συγκεντρώσεις χρήσης ρυθμίζονται αυστηρά από Ευρωπαίους ειδικούς. Λόγω του κινδύνου που ενέχει η έκθεση στον ήλιο (φωτογήρανση, καρκίνοι του δέρματος), η χρήση αντηλιακών προϊόντων και/ή προστατευτικού ρουχισμού από την υπεριώδη ακτινοβολία UV παραμένει απαραίτητη. Πηγές: (1) Επιστημονική Επιτροπή για την Ασφάλεια των Καταναλωτών: Γνωμοδότηση SCCS/1625/20 (2) Δανικό Κέντρο Ενδοκρινικών Διαταραχών (CEHOS): Evaluation of 22 SIN List 2.0 substances according to the Danish proposal on criteria for endocrine disruptors, May 2012 (3) Agence nationale de sécurité sanitaire de l'alimentation, de l'environnement et du travail (ANSES/AFSSA-AFSSE): Avis de l'Afssaps relatif à l'utilisation de la benzophénone-3 dans les produits cosmétiques - Saisine 2009BCT0047, July 2011: https://archiveansm.integra.fr/ var/ansm_site/storage/original/application/f02d29c4e59e684737e4d3878b1a3b00.pdf

---

Επιπλέον πληροφορίες

Για τη διευκρίνιση, εάν υπάρχει υποψία για αλλεργία εξ επαφής, αυτή η ουσία μπορεί να ελεγχθεί με μια τυπική επιδερμική δοκιμασία στον δερματολόγο.

---

Ανήκει στις παρακάτω ομάδες συστατικών

---

Ρυθμίζοντας τα Καλλυντικά

Τα συστατικά των καλλυντικών προϊόντων υπόκεινται σε κανονισμούς. Παρακαλώ σημειώστε ότι ενδέχεται να ισχύουν διαφορετικοί κανονισμοί για τα συστατικά των καλλυντικών σε χώρες εκτός της ΕΕ.