Ingrediënten
P-PHENYLENEDIAMINE
Nederlandse Beschrijving
p-Fenyleendiamine; Benzeen-1,4-diamine; PPD
Functie(s) van dit ingrediënt in cosmetische producten
HAARKLEURSTOF
Kleurt het haar
Origine
synthetisch
Voorkomen in cosmetica
Oxidatie haarkleurstof (permanente haarverf)
Voorkomen in andere producten
Voor het ontwikkelen van foto's; tussenproduct bij de fabricage van kunststoffen
Achtergrondinformatie over het gebruik in cosmetica
Cosmetische haarkleurmiddelen worden onderverdeeld volgens verschillende werkingsprincipes. Er zijn tijdelijke kleurmiddelen (tinten), semi-permanente kleurmiddelen (semi-permanente haarkleuren) en permanente kleurmiddelen (oxidatiekleurstoffen of bleekmiddelen). Tijdelijke kleurmiddelen worden gekenmerkt door het gebruik van directe kleurstoffen (bv. kationische kleurstoffen zoals Basic Red 56 of Acid Blue 62). Er vindt geen chemische reactie plaats met andere bestanddelen; de kleuringen hechten zich aan het haaroppervlak en blijven één tot twee wasbeurten lang zitten. Voor tijdelijke haarkleuringen worden azo-, trifenylmethaan- of antrachinonkleurstoffen gebruikt. De tijdelijke kleurmiddelen worden verkocht als waterige alcoholische oplossingen. In combinatie met haarlak is het ook mogelijk om zeer kleine goud- of zilverglanspigmenten of zelfs fluorescerende stoffen op het haar aan te brengen. Semi-permanente kleurmiddelen (tinten) maken ook gebruik van directe kleurstoffen (bijvoorbeeld nitrokleurstoffen zoals HC Blue 2 of HC Yellow 10). Het haar wordt met cirkelvormige bewegingen gekleurd, wat ervoor zorgt dat het acht tot tien haarwasbeurten blijft zitten. Nitrokleurstoffen diffunderen door hun lage molecuulgrootte in het haar, maar zijn wel uitwasbaar. Andere kleurmiddelen die worden gebruikt zijn nitrofenyldiamines, azo- en quinonimine-kleurstoffen in combinatie met organische oplosmiddelen zoals glycolether of polypropyleen. In het geval van permanente kleurstoffen (oxidatieve haarkleurstoffen) worden eerst kleurloze precursoren gebruikt, die ook wel ontwikkelaars en koppelaars worden genoemd. De eigenlijke kleuring komt tot stand door een chemische reactie. Het hele haar wordt geverfd en de kleur is niet uitwasbaar.
Informatie over veilig gebruik
Haarkleurstoffen behoren momenteel tot de meest grondig onderzochte cosmetische producten op de EU-markt. Sinds 2003 volgt de Europese Commissie een mondiale strategie voor de veiligheidsbeoordeling van haarkleurstoffen en haarkleurmiddelen in Europa. Meer dan 100 individuele haarkleurmiddelen zijn door het wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid van de Europese Commissie (SCCS) na een uitvoerige beoordeling als veilig beschouwd en mogen worden gebruikt volgens Annex III bij de Europese Cosmeticaverordening. https://ec.europa.eu/health/scientific_committees/docs/citizens_hairdyes_en.pdf Deze stof is uitdrukkelijk goedgekeurd en/of onderworpen aan een beperking als gevolg van een vermelding in Annex III bij de Europese Cosmeticaverordening na een beoordeling door het wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid van de Europese Commissie (SCCS). Beperkingen kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op zuiverheidscriteria, een maximale concentratie of de beperking tot bepaalde productcategorieën. Behoudens de voorwaarden die eventueel in Annex III worden opgelegd, is het gebruik van deze stof in cosmetische producten veilig.
Waarom hebben we het erover?
P-fenyleendiamine (PPD) wordt ervan beschuldigd allergieën te veroorzaken (sensibiliserend). De feiten: Bestaande gegevens bevestigen het sensibiliserend vermogen van PPD. Het gebruik van haarkleurmiddelen is echter aanzienlijk toegenomen, terwijl het aantal bijwerkingen stabiel is gebleven. Een betere zuiverheidsgraad van PPD en expertise bij de formulering hebben het inderdaad mogelijk gemaakt haarkleurproducten aan te bieden die veiliger zijn. Bovendien hebben de fabrikanten van haarkleurproducten de concentratie PPD uit eigen beweging tot het minimum verlaagd. Er kunnen ernstige reacties voorkomen, maar in verhouding tot de gebruikte hoeveelheden haarverf zijn die zeer zeldzaam. Omdat dit risico echter bekend is, moet het gebruik van haarproducten die PPD bevatten altijd gepaard gaan met strikte gebruiksvoorwaarden die naar behoren op de verpakking worden vermeld: - Haarkleuringen die deze stof bevatten, moeten absoluut worden vermeden als u al eerder een allergische reactie hebt gehad op PPD (al was het maar een milde), omdat een volgende reactie ernstiger kan zijn. - Niet gebruiken als u een henna-tatoeage heeft: het is raadzaam voorzichtig te zijn met tijdelijke zwarte henna-tatoeages. Ze kunnen namelijk PPD bevatten en sensibilisatie veroorzaken met mogelijk bijwerkingen voor een volgende haarkleuring. - Het is raadzaam om 48 uur voor het haarkleuren zelf systematisch een patchtest te doen. Als deze gebruiksvoorwaarden niet worden nageleefd, wordt in geval van een reactie op een haarkleurmiddel aangeraden een allergoloog te raadplegen om een allergie voor PPD uit te sluiten. Ten slotte moeten beroepsbeoefenaars die in contact komen met haarkleuringsproducten die PPD bevatten, handschoenen gebruiken. Belangrijke punten om mee te nemen: PPD is een bekend allergeen, maar het werk dat is verricht aan de kwaliteit en de formulering van de producten maakt een veilig gebruik mogelijk (behalve voor de personen die er gevoelig voor zijn). Toch kunnen zich reacties voordoen en daarom is het absoluut noodzakelijk de op het product vermelde voorzorgsmaatregelen voor gebruik in acht te nemen. Mensen die allergisch zijn voor PPD moeten uiteraard het gebruik van kleurstoffen die PPD bevatten vermijden.
Verdere informatie
Ter bevestiging van een vermoeden van een contactallergie kan deze stof routinematig worden getest in de plakproef (epicutane test) bij de dermatoloog. Er kunnen kruisallergieën met andere aromatische p-aminoverbindingen ontstaan.
Behoort tot de volgende stofgroepen
Cosmetica Regulering
Cosmetica-ingrediënten zijn wettelijk gereguleerd. Let op: er kunnen andere regels gelden voor cosmetische ingrediënten buiten de EU.