BENZOPHENONE-3

Nederlandse Beschrijving

Benzofenon-3; 2-Hydroxy-4-methoxybenzofenon; Oxybenzone

---

Functie(s) van dit ingrediënt in cosmetische producten

LICHT STABILISERENDE STOF

Bescherming van het cosmetische product tegen aantasting door licht

UV-ABSORBER

Beschermt het cosmetische product tegen aantasting door UV-licht

UV-FILTER

Beschermt de huid of het haar tegen schadelijke UV-straling

---

Origine

synthetisch

---

Voorkomen in cosmetica

Als UV-filter in anti-zonnebrandproducten en andere cosmetica met UV-bescherming (verzorgingsproducten, decoratieve cosmetica); als een UV-absorber ter bescherming van o.a. geurstoffen, kleurstoffen en actieve ingrediënten in het product en om kunststofverpakkingen te beschermen

---

Voorkomen in andere producten

Als foto-initiator in UV-hardingstoepassingen (zoals inkt en coatings in de grafische industrie); in verven en coatings

---

Achtergrondinformatie over het gebruik in cosmetica

Benzofenonen zijn organische verbindingen uit de groep van ketonen en aromaten. Benzofenon-3, benzofenon-4 en benzofenon-5 zijn volgens de Europese Cosmeticaverordening goedgekeurde UV-filters in anti-zonnebrandproducten. Benzofenon-3 is een oplosbaar organisch UV-BB-filter (breedspectrumfilter) dat de huid zowel tegen UV-B- als tegen UV-A-straling beschermt. De maximumconcentratie van benzofenon-3 is 6%. UV-filters minimaliseren de ongewenste effecten van UV-straling op de huid en zijn daarom een belangrijk bestanddeel van anti-zonnebrandproducten. Door de huid te beschermen tegen de gevaarlijke straling van de zon, dragen ze bij aan het voorkomen van vroegtijdige veroudering van de huid door licht en huidkanker. In dit verband wordt een onderscheid gemaakt tussen oplosbare organische UV-filters en filters op basis van minerale en/of organische pigmenten. Daar waar oplosbare organische UV-filters de UV-straling absorberen, omzetten in warmte en een onzichtbaar beschermend schild vormen in de bovenste huidlaag, reflecteren, verstrooien en absorberen UV-filters op basis van pigmenten de straling van de zon al op het huidoppervlak. Organische UV-filters absorberen de energie van het ultraviolette gedeelte van het licht in het bereik van ongeveer 280 tot 400 nm. In dit verband moet de energie van het geabsorbeerde foton overeenkomen met de energie die nodig is om het elektron in het molecuul van de filterstof van een lage naar een hogere baan te krijgen. Wanneer het elektron terugvalt in zijn oorspronkelijke baan, wordt de geabsorbeerde energie afgegeven in de vorm van warmte, of als straling met een langere golflengte, waardoor deze onschadelijk wordt. De organische UV-filters onderscheiden zich onder andere door de plaats van het absorptiegebied, de fotostabiliteit, de oplosbaarheid en het doordringingsvermogen. Afhankelijk van het golfbereik van de ultraviolette straling die door het UV-filter wordt geabsorbeerd, wordt een onderscheid gemaakt tussen UV-A, UV-B en breedspectrumfilters.

---

Informatie over veilig gebruik

Overeenkomstig de Europese Cosmeticaverordening 1223/2009/EG, die van toepassing is op de gehele Europese markt, worden UV-filters gedefinieerd als stoffen die uitsluitend of voornamelijk bedoeld zijn om de huid tegen bepaalde UV-straling te beschermen door UV-straling te absorberen, te reflecteren of te verstrooien. In Annex VI bij de Verordening wordt vastgesteld welke stoffen als UV-filters in cosmetische producten mogen worden gebruikt. In deze zogenaamde positieve lijst van UV-filters worden maximumconcentraties voor het gebruik van deze stoffen in cosmetische producten voorgeschreven en worden zo nodig aanvullende voorwaarden voor het gebruik vastgesteld. Voordat zij in Annex VI worden opgenomen, worden de UV-filters selectief op hun toxicologische veiligheid onderzocht en aan uitgebreide proeven onderworpen. De producenten moeten met uitgebreide wetenschappelijke onderzoeken aantonen dat ze veilig zijn voor de gezondheid. Bovendien worden de goedgekeurde filters opnieuw beoordeeld en wordt de lijst aangepast in geval van mogelijke afwijkingen op basis van nieuwe wetenschappelijke bevindingen, of het marktoezicht.

---

Links naar wetenschappelijke beoordelingen

Veiligheidsbeoordeling door het SCCS (2021) voor het gebruik als cosmetisch ingrediënt

---

Waarom hebben we het erover?

Benzofenon-3 wordt ervan verdacht een hormoonverstoorder te zijn. Ook zijn er aantijgingen dat benzofenon-3 geassocieerd zou zijn met het fenomeen van koraalverbleking. De feiten: Benzofenon-3 is onderworpen geweest aan talrijke beoordelingen, met name door Franse (3), Deense (2) en Europese (SCCS) (1) deskundigen. Sommige in-vitro-onderzoeken hebben gewezen op een hormoonverstorend potentieel. Maar een effect op hormoonreceptoren dat onder laboratoriumomstandigheden op celculturen wordt waargenomen, staat niet gelijk aan de waarneming van een verstoring van het endocriene systeem in levende organismen. Bovendien zijn deze onderzoeken tegenstrijdig en zijn de resultaten inconsistent. Hoewel het onderzoek naar het hormoonverstorend potentieel van benzofenon-3 als onduidelijk wordt beschouwd, is er desalniettemin rekening mee gehouden bij de beoordeling van het veilige gebruik ervan. De berekende veiligheidsmarges bevestigen dat benzofenon-3 veilig gebruikt kan worden in cosmetische producten bestemd voor volwassenen en kinderen. Het verbod van Hawaï op bepaalde anti-zonnebrandproducten heeft de aandacht gevestigd op een mogelijk effect van bepaalde UV-filters, waaronder benzofenon-3, op de gezondheid van koraal in tropische gebieden. Er wordt beweerd dat ze bijdragen aan het verbleken van koraal en aan het vernietigen van koraalriffen. De uitgevoerde onderzoeken zijn echter niet representatief voor de reële omstandigheden in open zee, aangezien de concentraties UV-filter in het mariene milieu in feite veel lager zijn dan die in het laboratorium worden gebruikt. Belangrijke punten om mee te nemen: Europese deskundigen hebben besloten de mogelijk hormonale werking van 28 stoffen waarvan vermoed wordt dat ze hormoonverstoorders zijn, opnieuw te onderzoeken. Benzofenon-3 is in deze herevaluatie opgenomen. Het gebruik van cosmetische producten die benzofenon-3 bevatten wordt door de deskundigen als veilig voor de gezondheid beschouwd, zowel voor volwassenen als voor kinderen. De gebruiksconcentraties zijn door de Europese deskundigen strikt gereglementeerd. Gezien het gezondheidsrisico dat blootstelling aan de zon met zich meebrengt (huidveroudering, huidkanker) blijft het gebruik van zonbeschermingsproducten en/of anti-UV-kleding van essentieel belang. Bronnen: (1) Het wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid: Advies SCCS/1625/20 (2) Het Deense centrum voor hormoonverstoorders (CEHOS): Evaluatie van 22 stoffen van SIN-lijst 2.0 volgens het Deense voorstel inzake criteria voor hormoonverstoorders, mei 2012 (3) Het Franse nationale agentschap voor voedsel, milieu en veiligheid op het werk (ANSES/AFSSA-AFSSE): Advies van de Afssaps over het gebruik van benzofenon-3 in cosmetische producten - Verwijzing 2009BCT0047, juli 2011: https://archiveansm.integra.fr/var/ansm_site/storage/original/application/f02d29c4e59e684737e4d3878b1a3b00.pdf

---

Verdere informatie

Ter bevestiging van een vermoeden van een contactallergie kan deze stof routinematig worden getest in de plakproef (epicutane test) bij de dermatoloog.

---

Behoort tot de volgende stofgroepen

---

Cosmetica Regulering

Cosmetica-ingrediënten zijn wettelijk gereguleerd. Let op: er kunnen andere regels gelden voor cosmetische ingrediënten buiten de EU.