Ingrediënten
TITANIUM DIOXIDE (NANO)
Nederlandse Beschrijving
Titaandioxide (Nano)
Functie(s) van dit ingrediënt in cosmetische producten
UV-ABSORBER
Beschermt het cosmetische product tegen aantasting door UV-licht
UV-FILTER
Beschermt de huid of het haar tegen schadelijke UV-straling
Voorkomen in cosmetica
Met name als UV-filterpigment in anti-zonnebrandproducten en in diverse huidverzorgingsproducten met UV-bescherming, bijvoorbeeld dagcrèmes
Voorkomen in andere producten
Titaniumdioxide (niet op nanoschaal) wordt veel gebruikt als wit pigment, bijvoorbeeld in verf, coatings en kunststoffen
Achtergrondinformatie over het gebruik in cosmetica
Titaniumdioxide is een witte anorganische (minerale) vaste stof. In de natuur komt titaniumdioxide veel voor in de vorm van de mineralen rutiel en ilmeniet. titaniumdioxide heeft een hoge chemische en thermische stabiliteit (inert) en is onoplosbaar. In cosmetica wordt titaniumdioxide vaak gecoat met andere stoffen (bv. aluminium- of siliconenverbindingen). Hierdoor wordt de dispersie (mengbaarheid) in de cosmetische formules verbeterd, de absorptie van UV-licht geoptimaliseerd en de fotokatalytische eigenschappen verminderd. titaniumdioxide is een mineraal UV-BB-filter (breedspectrum filter) dat de huid zowel tegen UV-B- als tegen UV-A-straling beschermt en UV-straling van 280 tot 400 nm kan absorberen. De maximumconcentratie is hierbij 25%. Nano titaniumdioxide laat een beschermend laagje achter op de bovenste huidlaag en verstrooit en absorbeert de UV-straling van de zon. Op die manier wordt de huid beschermd tegen UV-straling en de schadelijke gevolgen daarvan (verbranding, DNA-beschadiging, huidveroudering, enz.). De combinatie met andere filterende stoffen (oplosbare organische UV-filters) levert bijzonder goede lichtbeschermende effecten op. Nanodeeltjes titaniumdioxide in anti-zonnebrandproducten zijn onzichtbaar voor het menselijk oog en laten geen wit laagje achter op de huid, wat de consument motiveert om zich royaler in te smeren. titaniumdioxide op nanoschaal heeft aanzienlijk betere UV-filtereigenschappen dan wit pigment. Nano titaniumdioxide wordt bovendien gekenmerkt door een optimale huidtolerantie. UV-filters minimaliseren de ongewenste effecten van UV-straling op de huid en zijn daarom een belangrijk bestanddeel van anti-zonnebrandproducten. Door de huid te beschermen tegen de gevaarlijke straling van de zon, dragen ze bij aan het voorkomen van vroegtijdige veroudering van de huid door licht en huidkanker. In dit verband wordt een onderscheid gemaakt tussen oplosbare organische UV-filters en filters op basis van minerale en/of organische pigmenten. Daar waar oplosbare organische UV-filters de UV-straling absorberen, omzetten in warmte en een onzichtbaar beschermend schild vormen in de bovenste huidlaag, reflecteren, verstrooien en absorberen UV-filters op basis van pigmenten de straling van de zon al op het huidoppervlak.
Informatie over veilig gebruik
Overeenkomstig de Europese Cosmeticaverordening 1223/2009/EG, die van toepassing is op de gehele Europese markt, worden UV-filters gedefinieerd als stoffen die uitsluitend of voornamelijk bedoeld zijn om de huid tegen bepaalde UV-straling te beschermen door UV-straling te absorberen, te reflecteren of te verstrooien. In Annex VI bij de Verordening wordt vastgesteld welke stoffen als UV-filters in cosmetische producten mogen worden gebruikt. In deze zogenaamde positieve lijst van UV-filters worden maximumconcentraties voor het gebruik van deze stoffen in cosmetische producten voorgeschreven en worden zo nodig aanvullende voorwaarden voor het gebruik vastgesteld. Voordat zij in Annex VI worden opgenomen, worden de UV-filters selectief op hun toxicologische veiligheid onderzocht en aan uitgebreide proeven onderworpen. De producenten moeten met uitgebreide wetenschappelijke onderzoeken aantonen dat ze veilig zijn voor de gezondheid. Bovendien worden de goedgekeurde filters opnieuw beoordeeld en wordt de lijst aangepast in geval van mogelijke afwijkingen op basis van nieuwe wetenschappelijke bevindingen, of het marktoezicht.
Links naar wetenschappelijke beoordelingen
Aanvullende SCCS-beoordeling van andere coatingmaterialen
Eerdere beoordeling door het SCCNFP (2000)
Veiligheidsbeoordeling door het SCCS (2020) van cosmetische ingrediënten voor wat betreft inademing
Waarom hebben we het erover?
Titaniumdioxide in nanodeeltjesvorm (nano) wordt ervan verdacht kankerverwekkend te zijn via de luchtwegen (inademing) en de mond (4). De feiten: Titaniumdioxide in de vorm van nanodeeltjes is toegestaan bij gebruik als zonnefilter (uv-filter). Het biedt een doeltreffende bescherming tegen de zon zonder een witte vlek achter te laten op de huid wanneer het wordt aangebracht. Als uv-filter is titaniumdioxide dus veilig, omdat de huidpenetratie van nano-titaniumdioxide minimaal is (het blijft in de oppervlaktelagen van de huid en dringt er niet in door) (1). Verschillende comités van deskundigen (Europese, Deense (2)) hebben zodoende de veiligheid van het gebruik van nano-titaandioxide als zonnefilter in cosmetische producten bevestigd. Maar anderzijds is de nanovorm niet toegestaan in cosmetische producten die kunnen worden ingeademd (sprays, losse poeders). Uit onderzoeken is namelijk gebleken dat titaandioxide kankerverwekkend kan zijn via de luchtwegen, d.w.z. bij inademing (3). Belangrijke punten om mee te nemen: Het gebruik van titaniumdioxide in nanovorm als UV-filter in anti-zonnebrandproducten die op de huid worden aangebracht, wordt bij de toegestane concentraties erkend als veilig. Bronnen: (1) Het Franse nationale agentschap voor de veiligheid van geneesmiddelen en gezondheidsproducten (ANSM/ex-AFSSAPS): Stand van de kennis over titaandioxide- en zinkoxidenanopartikels in cosmetische producten voor wat betreft huidpenetratie, genotoxiciteit en carcinogenese (2011): https://archiveansm.integra.fr/var/ansm_site/storage/original/application/af86f9684f0e2810a7cf1d5b0cefb0d5.pdf (2) Het Deense bureau voor milieubescherming (EPA): Het voorkomen en de effecten van anatase titaandioxide van nanoformaat in consumentenproducten Milieuproject nr. 1603 (2014): https://mst.dk/service/publikationer/publikationsarkiv/2015/mar/occurrence-and-effects-of-nanosized-anatase-titanium-dioxide-in-consumer-products/ (3) Het comité voor risicobeoordeling (RAC), 2017: https://echa.europa.eu/documents/10162/682fac9f-5b01-86d3-2f70-3d40277a53c2 (4) EFSA: EFSA Journal 2021;19(5):6585 https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2021.6585
Behoort tot de volgende stofgroepen
Cosmetica Regulering
Cosmetica-ingrediënten zijn wettelijk gereguleerd. Let op: er kunnen andere regels gelden voor cosmetische ingrediënten buiten de EU.