Ingrediënten
ZINC OXIDE (NANO)
Nederlandse Beschrijving
Zinkoxide (nano)
Functie(s) van dit ingrediënt in cosmetische producten
UV-ABSORBER
Beschermt het cosmetische product tegen aantasting door UV-licht
UV-FILTER
Beschermt de huid of het haar tegen schadelijke UV-straling
Voorkomen in cosmetica
Met name als UV-filterpigment in anti-zonnebrandproducten en in diverse huidverzorgingsproducten met UV-bescherming, bijvoorbeeld dagcrèmes
Voorkomen in andere producten
Zinkoxide (niet op nanoschaal) wordt van oudsher gebruikt als wit pigment ("zinkwit") in verf. Zinkoxide wordt gebruikt als hulpstof bij de productie van rubber en bij de productie van glas en keramische producten. Zinkoxide wordt ook gebruikt in medische crèmes voor de behandeling van wonden.
Achtergrondinformatie over het gebruik in cosmetica
Zinkoxide is een witte anorganische (minerale) vaste stof. In de natuur komt zinkoxide voor in de vorm van het mineraal zinkiet (rood zinkerts). Zinkoxide is thermisch stabiel en is slechts in geringe mate oplosbaar in water. In cosmetica wordt zinkoxide vaak gecoat met andere stoffen (veelal siliconenverbindingen). Dit wordt hoofdzakelijk gebruikt ter verbetering van de dispergeerbaarheid (mengbaarheid) in cosmetische formuleringen. Zinkoxide is een mineraal UV-BB-filter (breedspectrum filter) dat de huid zowel tegen UV-B- als tegen UV-A-straling beschermt en UV-straling van 280 tot 400 nm kan absorberen. De maximumconcentratie is 25%. Nano zinkoxide laat een beschermend laagje achter op de bovenste huidlaag en verstrooit en absorbeert de UV-straling van de zon. Op die manier wordt de huid beschermd tegen UV-straling en de schadelijke gevolgen daarvan (verbranding, DNA-beschadiging, huidveroudering, enz.). De combinatie met andere filterende stoffen (oplosbare organische UV-filters) levert bijzonder goede lichtbeschermende effecten op. Nano-zinkoxide deeltjes in anti-zonnebrandproducten zijn onzichtbaar voor het menselijk oog en laten dus geen witachtig laagje achter op de huid, wat de consument motiveert om zich royaler in te smeren. Zinkoxide op nanoschaal heeft aanzienlijk betere UV-filtereigenschappen dan wit pigment. Nano zinkoxide heeft bovendien een optimale huidtolerantie. UV-filters minimaliseren de ongewenste effecten van UV-straling op de huid en zijn daarom een belangrijk bestanddeel van anti-zonnebrandproducten. Door de huid te beschermen tegen de gevaarlijke straling van de zon, dragen ze bij aan het voorkomen van vroegtijdige veroudering van de huid door licht en huidkanker. In dit verband wordt een onderscheid gemaakt tussen oplosbare organische UV-filters en filters op basis van minerale en/of organische pigmenten. Daar waar oplosbare organische UV-filters de UV-straling absorberen, omzetten in warmte en een onzichtbaar beschermend schild vormen in de bovenste huidlaag, reflecteren, verstrooien en absorberen UV-filters op basis van pigmenten de straling van de zon al op het huidoppervlak.
Informatie over veilig gebruik
Overeenkomstig de Europese Cosmeticaverordening 1223/2009/EG, die van toepassing is op de gehele Europese markt, worden UV-filters gedefinieerd als stoffen die uitsluitend of voornamelijk bedoeld zijn om de huid tegen bepaalde UV-straling te beschermen door UV-straling te absorberen, te reflecteren of te verstrooien. In Annex VI bij de Verordening wordt vastgesteld welke stoffen als UV-filters in cosmetische producten mogen worden gebruikt. In deze zogenaamde positieve lijst van UV-filters worden maximumconcentraties voor het gebruik van deze stoffen in cosmetische producten voorgeschreven en worden zo nodig aanvullende voorwaarden voor het gebruik vastgesteld. Voordat zij in Annex VI worden opgenomen, worden de UV-filters selectief op hun toxicologische veiligheid onderzocht en aan uitgebreide proeven onderworpen. De producenten moeten met uitgebreide wetenschappelijke onderzoeken aantonen dat ze veilig zijn voor de gezondheid. Bovendien worden de goedgekeurde filters opnieuw beoordeeld en wordt de lijst aangepast in geval van mogelijke afwijkingen op basis van nieuwe wetenschappelijke bevindingen, of het marktoezicht.
Links naar wetenschappelijke beoordelingen
Veiligheidsbeoordeling door het SCCS (2012) voor het gebruik als cosmetisch ingrediënt
Addendum (2013) bij de beoordeling door het SCCS
Waarom hebben we het erover?
Zinkoxide in de vorm van nanodeeltjes wordt ervan verdacht genotoxisch (toxisch door genmutatie) en kankerverwekkend te zijn. De feiten: Zink nanodeeltjes worden niet door de huid opgenomen en dringen dus niet door in het lichaam. Het risico in verband met het gebruik van zinkoxide in nanovorm in toegelaten concentraties wordt daarom geacht nul te zijn. Ter herinnering: de toelating van cosmetische ingrediënten in Europa is gebaseerd op een risicoanalyse. Laten we om dit concept te illustreren een leeuw (gevaar) als voorbeeld nemen. Als hij in een kooi zit en de mensen staan buiten (geen blootstelling aan gevaar), is het risico nul. Als een persoon samen met de leeuw in de kooi zit (de blootstelling aan gevaar is groot), dan is het risico enorm. In het geval van zinkoxide in nanovorm wordt het gebruik ervan op de huid als zonder risico beschouwd omdat het organisme er niet aan wordt blootgesteld. Daarentegen is het gebruik van nanodeeltjes zinkoxide verboden in cosmetische producten die tot inademing kunnen leiden (bv. spuitbussen of losse poeders). Belangrijke punten om mee te nemen: Aangezien nanodeeltjes zinkoxide niet door de huid worden opgenomen, is het gebruik ervan in cosmetische producten veilig bij de toegelaten concentraties.
Behoort tot de volgende stofgroepen
Cosmetica Regulering
Cosmetica-ingrediënten zijn wettelijk gereguleerd. Let op: er kunnen andere regels gelden voor cosmetische ingrediënten buiten de EU.