PHENOXYETHANOL

Nederlandse Beschrijving

Fenoxyethanol; 2-Fenoxyethanol

---

Functie(s) van dit ingrediënt in cosmetische producten

ANTIMICROBIEEL

Helpt de groei van micro-organismen (bv. bacteriën en schimmels) te beperken

CONSERVEERMIDDEL

Beschermt cosmetische producten tegen microbieel bederf

---

Origine

synthetisch

---

Voorkomen in cosmetica

Deodorant, verzorgings- en reinigingsmiddelen voor huid en haar, aftershave lotions, anti-zonnebrandproducten, make-up

---

Voorkomen in andere producten

Vochtige doekjes, vaccins, injectievloeistoffen, medische zalven, technische koelsmeermiddelen

---

Achtergrondinformatie over het gebruik in cosmetica

Fenoxyethanol is een heldere, aangenaam ruikende vloeistof die vooral als conserveermiddel wordt gebruikt, maar die ook als geurstof kan dienen. Als conserveermiddel (maximale gebruiksconcentratie 1%) werkt het vooral tegen bacteriën. Fenoxyethanol wordt vaak gebruikt in combinatie met parabenen. De optimale werking van fenoxyethanol ligt tussen de pH-waarden 4 en 5. Conserveermiddelen beschermen cosmetische producten tegen microbieel bederf en leveren daarmee een belangrijke bijdrage aan de gezondheid van de consument. Conserveermiddelen zijn met name noodzakelijk als een cosmetische formulering water bevat omdat micro-organismen zich kunnen vestigen en vermeerderen in een aquatisch (water-bevattend) milieu. Cosmetica bevatten vaak meer dan één conserverende stof en deze conserverende systemen kunnen tegelijkertijd tegen verschillende bacteriën, gisten of schimmels inwerken. Elk van deze stoffen wordt uitvoerig getest en beoordeeld (individueel of in combinatie). Fabrikanten gebruiken altijd enkel de laagst mogelijke effectieve concentratie in een product, zodat een optimale houdbaarheid en een veilige toepassing zijn gewaarborgd.

---

Informatie over veilig gebruik

Veiligheidsbeoordeling door het SCCS (2016) van fenoxyethanol Overeenkomstig de Europese Cosmeticaverordening 1223/2009/EG, die van toepassing is op de gehele Europese markt, worden onder conserveermiddelen stoffen verstaan die uitsluitend of voornamelijk bedoeld zijn om de ontwikkeling van micro-organismen in het cosmetische product tegen te gaan. In Annex V van de Verordening worden de stoffen omschreven die als conserveermiddel in cosmetische producten mogen worden gebruikt. In deze zogenaamde positieve lijst van conserveermiddelen worden maximumconcentraties vastgesteld voor het gebruik van deze stoffen in cosmetische producten en hun toegestane toepassing. Conserveermiddelen worden onderzocht op hun toxicologische veiligheid, voordat zij in Annex V worden opgenomen en worden uitgebreid getest. De producenten moeten de veiligheid voor de gezondheid aantonen in uitgebreide wetenschappelijke onderzoeken.

---

Waarom hebben we het erover?

Sommige mensen kunnen fenoxyethanol niet goed verdragen en zeggen dat het hun huid irriteert. Het wordt er ook van beschuldigd allergische reacties (eczeem, urticaria) uit te lokken. Uit sommige onderzoeken komt een toxisch effect op het bloed en de lever naar voren. De feiten: Fenoxyethanol wordt al vele jaren bestudeerd, maar is nooit geclassificeerd als sensibiliserend voor de huid, of als een irriterende stof. En al helemaal niet voor de concentraties die in cosmetica worden gebruikt (1 en 2). Er is dus geen reden waarom het de huid zou irriteren of allergische reacties zou uitlokken. Maar, zoals bij elk actief molecuul, komt het voor dat het door bepaalde huidtypes niet goed wordt verdragen. Fenoxyethanol kan irriterend zijn voor de ogen. Vanwege de vragen van de ANSM (3) heeft het SCCS fenoxyethanol in 2016 opnieuw geëvalueerd en geconcludeerd dat het veilig is voor alle leeftijden en toepassingsgebieden. De lever- en bloedtoxiciteit die bij konijnen is waargenomen, kan niet worden overgenomen voor mensen (1, 4). De hoeveelheid cosmetisch product die moet worden aangebracht om de dosis zodanig te overschrijden dat er effecten kunnen zijn op het lichaam, of op het bloed (dosis zonder waarneembaar schadelijk effect - NOAEL), kan worden berekend. Bij deze berekening wordt ook rekening gehouden met het soort product (al dan niet af te spoelen) en de absorptiesnelheid van de huid. Om de NOAEL te overschrijden zou een vrouw van 57 kg (gemiddeld gewicht) elke dag 47 potjes gezichtscrème moeten verbruiken. Talrijke onderzoeken over fenoxyethanol hebben een mechanisme van endocriene verstoring uitgesloten, aangezien geen hormonale werking is aangetoond (1, 2 en 6). Belangrijke punten om mee te nemen: Vanwege zijn doeltreffendheid en veelzijdigheid is fenoxyethanol in veel cosmetische producten aanwezig. Met een concentratie die is beperkt tot een maximum van 1% in een formule (2 en 5), wordt het in werkelijkheid in lagere doses in producten gebruikt. Fenoxyethanol wordt erkend als een veilig ingrediënt voor gebruik in cosmetische producten voor volwassenen en kinderen (1). Bronnen: (1) Het Europees wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid: Advies over fenoxyethanol, SCCS/1575/16 (oktober 2016): https://ec.europa.eu/health/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_195.pdf (2) Cosmetic Ingredient Review: Eindrapport over de veiligheidsbeoordeling van fenoxyethanol (1990), herzien in 2011 (3) Het Franse nationale agentschap voor de veiligheid van geneesmiddelen en gezondheidsproducten (ANSM): Risicobeoordelingsrapport (mei 2012, bijgewerkt in mei 2018) (4) Dierproeven zijn sinds 2009 verboden in Europa. Bedrijven mogen na 2013 geen gegevens van dierproeven meer gebruiken om de veiligheidsbeoordelingen op te stellen die vereist zijn om in de Europese Unie een cosmetisch product op de markt te brengen. Gegevens die vóór de inwerkingtreding van dit verbod zijn verzameld, of in het kader van REACH voor andere sectoren (bv. biociden) zijn gegenereerd, mogen worden gebruikt om aan wettelijke voorschriften te voldoen. (5) Europese Cosmeticaverordening 1223/2009/EG; Annex V (6) Het Deense bureau voor milieubescherming: Onderzoek en gezondheids- en milieubeoordeling van conserveermiddelen in cosmetische producten, Nr. 138, 2015: https://www2.mst.dk/Udgiv/publications/2015/05/978-87-93352-19-3.pdf

---

Verdere informatie

Ter bevestiging van een vermoeden van een contactallergie kan deze stof routinematig worden getest in de plakproef (epicutane test) bij de dermatoloog.

---

Behoort tot de volgende stofgroepen

---

Cosmetica Regulering

Cosmetica-ingrediënten zijn wettelijk gereguleerd. Let op: er kunnen andere regels gelden voor cosmetische ingrediënten buiten de EU.