SALICYLIC ACID

Nederlandse Beschrijving

Salicylzuur, o-Hydroxybenzoëzuur

---

Functie(s) van dit ingrediënt in cosmetische producten

ANTI-SEBORROÏSCH

Voorkomt bovenmatige talgafscheiding en/of seborroïsch eczeem of verlicht de symptomen ervan; en/of werkt tegen roos

CONSERVEERMIDDEL

Beschermt cosmetische producten tegen microbieel bederf

GEURSTOF

Versterkt de geur van een product en/of parfumeert de huid

HAIRCONDITIONER

Maakt het haar makkelijk doorkambaar, soepel, zacht en glanzend en/of geeft het volume

HUIDVERZORGER

Houdt de huid in een goede conditie

KERATOLYSE

Helpt de dode huidcellen van het huidoppervlak te verwijderen

---

Origine

plantaardig/synthetisch

---

Voorkomen in cosmetica

Als conserveermiddel in diverse cosmetische producten, als een actief ingrediënt van cosmetische peelings of anti-roosshampoos, enz.

---

Voorkomen in andere producten

Medische producten

---

Achtergrondinformatie over het gebruik in cosmetica

In chemische zin behoort salicylzuur tot de hydroxycarbonzuren, aangezien het een carboxyl- en een hydroxylgroep bevat. Als methylester komt het voor in etherische oliën en als fytohormoon in diverse planten, waar het als plantenbescherming dient in bladeren, bloemen en wortels. Salicylzuur is tot 0,5% goedgekeurd als conserveermiddel in cosmetische producten, maar niet in producten voor kinderen onder de drie jaar. Bij een cosmetische peeling breekt het salicylzuur het celcement van de hoornlaag af. Dit zorgt voor het afschilferen van losse dode huidcellen en het openen van verstopte poriën, met een egalere teint als resultaat. Conserveermiddelen beschermen cosmetische producten tegen microbieel bederf en leveren daarmee een belangrijke bijdrage aan de gezondheid van de consument. Conserveermiddelen zijn met name noodzakelijk als een cosmetische formulering water bevat omdat micro-organismen zich kunnen vestigen en vermeerderen in een aquatisch (water-bevattend) milieu. Cosmetica bevatten vaak meer dan één conserverende stof en deze conserverende systemen kunnen tegelijkertijd tegen verschillende bacteriën, gisten of schimmels inwerken. Elk van deze stoffen wordt uitvoerig getest en beoordeeld (individueel of in combinatie). Fabrikanten gebruiken altijd enkel de laagst mogelijke effectieve concentratie in een product, zodat een optimale houdbaarheid en een veilige toepassing zijn gewaarborgd. Geurstoffen of mengsels van geurstoffen worden in de cosmetica vaak "reukstoffen" of "parfumoliën" of "parfumoliën" genoemd. Op cosmetische producten worden zij aangegeven met de INCI-naam "PARFUM". Het gaat om onverdunde afzonderlijke stoffen of mengsels daarvan die afkomstig zijn van natuurlijke grondstoffen, of (half)synthetisch kunnen worden vervaardigd. Het zijn de grondstoffen voor de productie van parfum, eau de parfum, eau de toilette, eau de cologne en andere geparfumeerde cosmetische producten. Het gemiddelde gehalte aan geurstoffen in parfum bedraagt 15-30%, in eau de parfum 10-14%, in eau de toilette 6-9%, in eau de cologne 3-5%, in huidcrèmes, shampoos, haar- en deodorantsprays ongeveer 0,2-1% en in deodorantsticks ongeveer 1-3%. De parfumoliën omvatten etherische oliën, harsaroma's en absolues. De bronnen zijn onder andere bloemen, bladeren en stengels, vruchten en vruchtenschillen of wortels van planten; bossen, grassen of kruiden, naalden, harsen en balsems. Bovendien worden alleen verbindingen gebruikt die uit natuurlijke producten zijn geïsoleerd, zoals aldehyden, ketonen, esters, alcoholen enz. (geraniol, citronellal, citral, eugenol, menthol), maar ook halfsynthetische (citronellol, geranylacetaat, jonon) en synthetische geuren (bv. fenylethylalcohol en linalool). Geuren van dierlijke oorsprong, zoals muskus en amber, worden maar zelden gebruikt.

---

Informatie over veilig gebruik

Deze stof is uitdrukkelijk goedgekeurd en/of onderworpen aan een beperking als gevolg van een vermelding in Annex III bij de Europese Cosmeticaverordening na een beoordeling door het wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid van de Europese Commissie (SCCS). Beperkingen kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op zuiverheidscriteria, een maximale concentratie of de beperking tot bepaalde productcategorieën. Behoudens de voorwaarden die eventueel in Annex III worden opgelegd, is het gebruik van deze stof in cosmetische producten veilig. Overeenkomstig de Europese Cosmeticaverordening 1223/2009/EG, die van toepassing is op de gehele Europese markt, worden onder conserveermiddelen stoffen verstaan die uitsluitend of voornamelijk bedoeld zijn om de ontwikkeling van micro-organismen in het cosmetische product tegen te gaan. In Annex V van de Verordening worden de stoffen omschreven die als conserveermiddel in cosmetische producten mogen worden gebruikt. In deze zogenaamde positieve lijst van conserveermiddelen worden maximumconcentraties vastgesteld voor het gebruik van deze stoffen in cosmetische producten en hun toegestane toepassing. Conserveermiddelen worden onderzocht op hun toxicologische veiligheid, voordat zij in Annex V worden opgenomen en worden uitgebreid getest. De producenten moeten de veiligheid voor de gezondheid aantonen in uitgebreide wetenschappelijke onderzoeken.

---

Links naar wetenschappelijke beoordelingen

Veiligheidsbeoordeling door het SCCS (2018) van salicylzuur

---

Waarom hebben we het erover?

Salicylzuur wordt ervan verdacht een hormoonverstoorder te zijn. De feiten: Er zijn weinig gegevens beschikbaar over het hormoonverstorende potentieel van salicylzuur. De twijfels hierover zijn namelijk ontstaan door onderzoeken die zijn uitgevoerd op moleculen van dezelfde familie (salicylaten of zelfs acetylsalicylzuur, d.w.z. aspirine). De Europese Commissie heeft daarom een oproep tot het verstrekken van gegevens gedaan om deze kwestie op te helderen. De veiligheid van salicylzuur in cosmetische producten is beoordeeld door Europese (1, 2) en Amerikaanse (3) deskundigen. Salicylzuur wordt in de concentraties die in cosmetica zijn toegestaan erkend als veilig (4). Hormoonverstoring is een recent concept, wat verklaart waarom er meer in-vitrogegevens zijn (d.w.z. onderzoeken of manipulaties die in een kunstmatige laboratoriumomgeving worden uitgevoerd, bijvoorbeeld in een reageerbuis), die sneller en gemakkelijker te produceren zijn, dan in-vivogegevens (5) (d.w.z. onderzoeken of manipulaties die op levende organismen worden uitgevoerd). In-vivo- en in-vitrogegevens zijn vaak met elkaar in tegenspraak. Een goed voorbeeld is soja, dat moleculen bevat die oestrogenen nabootsen, maar bij de mens geen enkele ziekte veroorzaakt. Belangrijke punten om mee te nemen: Het veilige gebruik van salicylzuur in de concentraties die in cosmetische producten zijn toegestaan, is door Europese deskundigen bevestigd (1). Om een hoog niveau van consumentenveiligheid te garanderen, zijn de gebruiksconcentraties van salicylzuur sterk gereglementeerd en mogen producten die dit ingrediënt bevatten niet worden gebruikt bij kinderen jonger dan drie jaar; het komt ook niet voor in producten voor mondhygiëne. Bronnen: (1) Advies van het Europees wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid (SCCS), december 2018: Het wetenschappelijk comité voor consumentenveiligheid, advies over salicylzuur, SCCS/1601/18: https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_223.pdf (2) Het Franse nationale agentschap voor voedsel, milieu en veiligheid op het werk (ANSES/ ex-AFSSA-AFSSET): Advies over de beoordeling van stoffen die zijn opgenomen in het werkprogramma 2015 van het Agentschap in het kader van de nationale strategie voor hormoonverstoorders (april 2016)): https://www.anses.fr/fr/system/files/REACH2016RE0001.pdf (3) Cosmetic Ingredient Review (CIR). Gewijzigde veiligheidsbeoordeling van salicylzuur en salicylaten zoals die worden gebruikt in cosmetica, 2019: https://www.cir-safety.org/sites/default/files/salicy042019FAR.pdf (4) Europese Cosmeticaverordening 1223/2009/EG, Annex III / Verordening 2021/850 (5) Het Deense kenniscentrum voor hormoonverstoorders: Lijst van hormoonverstorende chemische stoffen, 2018: http://cend.dk/files/DK_ED-list-final_2018.pdf

---

Behoort tot de volgende stofgroepen