Szczegóły
4-HYDROXYBENZOIC ACID
Nazwa / opis
Kwas 4-hydroksybenzoesowy
Funkcja(-e) tego składnika w produktach kosmetycznych
KONSERWANT
Zabezpiecza produkty kosmetyczne przed rozwojem mikroorganizmów i zepsuciem
NADAJĄCY ZAPACH
Wzmacnia zapach produktu i / lub perfumuje skórę
Pochodzenie
syntetyczne
Występowanie w kosmetykach
W produktach do pielęgnacji i oczyszczania skóry, takich jak emulsje, kremy, szampony, a także w produktach do stylizacji i wielu innych produktach kosmetycznych.
Ogólne informacje na temat stosowania w kosmetykach
Konserwanty hamują rozwój drobnoustrojów w produkcie kosmetycznym, chroniąc kosmetyk przed zepsuciem i tym samym w znacznym stopniu przyczyniają się do ochrony zdrowia konsumentów. Środki konserwujące są szczególnie potrzebne, jeżeli produkt kosmetyczny zawiera wodę. Mikroorganizmy mogą bowiem namnażać się i rozprzestrzeniać w wodzie. Kosmetyki często zawierają nie tylko jeden konserwant, ale mieszaninę kilku środków konserwujących, które działają jednocześnie przeciwko różnym bakteriom, drożdżom i pleśniom. Każda z tych substancji jest niezależnie testowana, tak aby jej użycie w produkcie kosmetycznym było bezpieczne i kompatybilne. Producenci zawsze stosują możliwie najniższe stężenie konserwantów w produkcie, aby zapewnić optymalny okres przechowywania i bezpieczne stosowanie. Parabeny to sole i estry kwasu para-hydroksybenzoesowego. Podobnie jak inne pochodne kwasu benzoesowego, mają działanie przeciwbakteryjne i grzybobójcze. Z tego powodu niektóre estry są stosowane od ponad 80 lat jako konserwanty kosmetyków. W produktach kosmetycznych dozwolone są: kwas parahydroksybenzoesowy (paraben), paraben metylowy, paraben etylowy, paraben propylowy, paraben butylowy, a także niektóre ich sole sodowe, potasowe i wapniowe. Parabeny są surowcami występującymi naturalnie w wielu roślinach takich jak ogórek, marchew, cebula, wiśnia, jagoda czy truskawka. Substancje zapachowe lub ich mieszaniny są często określane w branży kosmetycznej jako "kompozycje zapachowe", "olejki zapachowe" lub "perfumy". Na produktach kosmetycznych są one określane nazwą INCI "PARFUM". Są to nierozcieńczone substancje lub mieszaniny, które pochodzą z surowców naturalnych lub mogą być wytwarzane (pół)syntetycznie. Stanowią one substancje wyjściowe do produkcji perfum, wód perfumowanych, wód toaletowych, wód kolońskich i innych perfumowanych produktów kosmetycznych. Przeciętna zawartość substancji zapachowych wynosi w perfumach 15-30 %, w wodzie perfumowanej 10-14 %, w wodzie toaletowej 6-9 %, w wodzie kolońskiej 3-5 %, a w produktach pielęgnacyjnych, szamponach, sprayach do włosów i dezodorantach ok. 0,2-1 % oraz ok. 1-3% w dezodorantach w sztyfcie. Do olejków zapachowych należą olejki eteryczne, żywice i absoluty. Ich źródłem są m.in. kwiaty, liście i łodygi, owoce i skórki owoców lub korzenie roślin, drewno, trawy lub zioła, igły, żywice i balsamy. Związki wyizolowane z produktów naturalnych to m.in. aldehydy, ketony, estry, alkohole (geraniol, cytronellal, cytral, eugenol, mentol). Dostępne są również zapachy półsyntetyczne (cytronellol, octan geranylu, jonon) i syntetyczne (np. alkohol fenyloetylowy i linalol). Zapachy pochodzenia zwierzęcego, takie jak piżmo i ambra, są stosowane rzadko.
Informacje na temat bezpiecznego stosowania
Z naukowego punktu widzenia parabeny są obecnie najlepiej przebadanymi i najbezpieczniejszymi środkami konserwującymi na rynku. BfR (Niemiecki Federalny Instytut Oceny Ryzyka) klasyfikuje je jako bezpieczne. W 2010 roku SCCS dokonał przeglądu stężeń poszczególnych parabenów w produktach kosmetycznych i w maju 2013 roku ponownie potwierdził, że parabeny mogą być klasyfikowane jako bezpieczne w stężeniach, w jakich są stosowane w produktach kosmetycznych. Aktualne badania dowodzą, że parabeny należą pod względem alergologicznym do konserwantów o szczególnie niskim potencjale alergizującym. Istnieją doniesienia o alergiach spowodowanych parabenami, ale jeśli odniesie się je do częstości ich stosowania (wiele produktów na rynku jest konserwowanych parabenami), możnaby określić te dane jako mało istotne z alergologicznego punktu widzenia. Zgodnie z Rozporządzeniem KE dotyczącym produktów kosmetycznych (Rozporządzenie (WE) nr 1223/2009), które ma zastosowanie do całego rynku UE, konserwanty oznaczają substancje, które są przeznaczone wyłącznie lub głównie do hamowania rozwoju mikroorganizmów w produkcie kosmetycznym. W załączniku V do rozporządzenia określono substancje, które mogą być stosowane jako konserwanty w produktach kosmetycznych. Wykaz ten wskazuje maksymalne stężenia środków konserwujących, w jakich mogą być one stosowane w produktach kosmetycznych, a także dopuszczalne zastosowania. Przed zatwierdzeniem w załączniku V środki konserwujące są badane pod względem bezpieczeństwa toksykologicznego i poddawane skrupulatnej ocenie. Producenci muszą udowodnić bezpieczeństwo konserwantów dla zdrowia przeprowadzając szczegółowe, obiektywne badania naukowe.
Linki do ocen naukowych
Opinia SCCS (2013) w sprawie bezpieczeństwa stosowania parabenów propylowych i butylowych
Dlaczego o tym dyskutujemy?
Podejrzewa się, że parabeny zaburzają gospodarkę hormonalną. Fakty: Bezpieczeństwo stosowania dopuszczonych w kosmetykach parabenów, które są konserwantami bardzo dobrze tolerowanymi przez skórę, zostało szeroko ocenione przez liczne komisje eksperckie (europejskie, amerykańskie, holenderskie itp.) (2, 3 i 4). Badania in vitro (badania lub eksperymenty w środowisku laboratoryjnym, na przykład w probówce) wykazują niską aktywność parabenów na receptory estrogenowe, która jest 1000 razy niższa niż żeńskiego hormonu referencyjnego (estradiolu). Wyniki badań in vivo (badania lub doświadczenia przeprowadzone na nienaruszonych organizmach ssaków) są niejednoznaczne, ale nie potwierdzają działania zaburzającego gospodarkę hormonalną. Ponadto dane dotyczące penetracji przezskórnej sugerują, że im krótsza cząsteczka, tym słabiej jest wchłaniana przez skórę i słabsze jest jej działanie (jedyne parabeny stosowane w kosmetykach mają krótkie łańcuchy od 1 do 4 atomów węgla: metyloparaben < etyloparaben < propyloparaben < butyloparaben). Dlatego bezpieczeństwo stosowania parabenów jest analizowane substancja po substancji. Butyloparaben, metyloparaben i propyloparaben należą do 28 substancji podejrzanych o zaburzanie funkcjonowania układu hormonalnego, które są ponownie oceniane przez europejskich ekspertów w celu przeanalizowania wszelkich nowych danych dotyczących ich potencjalnej aktywności hormonalnej. Trwają dalsze badania na poziomie europejskim, aby ostatecznie wyjaśnić tę kwestię. Propyloparaben został już oceniony i uznany za bezpieczny do stosowania w niskich stężeniach, w jakich jest obecnie stosowany w kosmetykach. Ocena jest trudna, ponieważ wyniki in vivo (badania lub eksperymenty przeprowadzone na żywych organizmach) są niejednoznaczne (1). Trwają dalsze badania na poziomie europejskim, aby ostatecznie wyjaśnić tę kwestię. Należy wspomnieć, że czułe testy in vitro pozwoliły zidentyfikować działanie na układ hormonalny np. składników soi (izoflawonów), podczas gdy eksperci naukowi i regulatorzy nie wyrazili obaw dotyczących bezpieczeństwa w odniesieniu do spożycia żywności na bazie soi. Bezpieczeństwo parabenów zostało ocenione poprzez zastosowanie najbardziej rygorystycznego scenariusza („najgorszy scenariusz”, tj. najwyższe wartości narażenia i wchłaniania przez skórę są rozpatrywane przy najniższych dawkach, które nie wywołują skutków (no-effect dose)). Eksperci (europejscy i amerykańscy) uważają parabeny za bezpieczne do stosowania w produktach kosmetycznych w dozwolonych stężeniach. Kluczowe punkty do zapamiętania: Podobnie jak wszystkie konserwanty, parabeny są ściśle uregulowane przepisami europejskimi. Parabeny obecnie dopuszczone w produktach kosmetycznych są uważane za bezpieczne do stosowania przez kilka komisji eksperckich. Trwają dodatkowe badania na poziomie europejskim, aby ostatecznie rozstrzygnąć o ich potencjalnym charakterze zaburzającym funkcjonowanie układu hormonalnego. Źródła: (1) Dane in vitro pozwalają zidentyfikować mechanizm działania. Aby dowiedzieć się, czy ten mechanizm ma wpływ na żywy organizm, prowadzone są badania in vivo. (2) Opinie Europejskiego Komitetu Naukowego ds. Bezpieczeństwa Konsumentów a. SCCP/0873/05: https://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_019.pdf b. Extended Opinion on Parabens, underarm cosmetics, and breast cancer (Rozszerzona opinia na temat parabenów, kosmetyków stosowanych pod pachami i raka piersi), SCCP/0874/05: http://www.alegesanatos.ro/dbimg/files/Parabens.pdf c. SCCP/1017/06: https://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_074.pdf d. SCCP/1183/08: https://ec.europa.eu/health/archive/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_138.pdf e. SCCS/1348/10: https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_041.pdf f. "Clarification on Opinion SCCS/1348/10 in the light of the Danish clause of safeguard banning the use of parabens in cosmetic products intended for children under three years of age" („Objaśnienie opinii SCCS/1348/10 w świetle duńskiej klauzuli ochronnej zakazującej stosowania parabenów w produktach kosmetycznych przeznaczonych dla dzieci poniżej trzeciego roku życia”), SCCS/1446/11: https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_069.pdf g. SCCS/1514/13: https://ec.europa.eu/health/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_132.pdf (3) Cosmetic Ingredient Review (CIR): Amended Safety Assessment of Parabens as Used in Cosmetics (2020) (Zmieniona ocena bezpieczeństwa parabenów stosowanych w kosmetykach (2020)): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32723119/ (4) Holenderski Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Środowiska (RIVM report 2017-0028): Exposure to and toxicity of methyl-, ethyl- and propyl paraben ( Narażenie i toksyczność parabenów metylowych, etylowych i propylowych)(https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2017-0028.html)
Należy do następujących grup substancji
Regulacje dotyczące kosmetyków
Składniki kosmetyków podlegają regulacjom prawnym. Należy pamiętać, że w przypadku składników kosmetycznych, poza UE mogą obowiązywać inne przepisy.