Szczegóły
PROPYLPARABEN
Nazwa / opis
Propylparaben; 4-hydroksybenzoesan propylu; w żywności: E 216
Funkcja(-e) tego składnika w produktach kosmetycznych
KONSERWANT
Zabezpiecza produkty kosmetyczne przed rozwojem mikroorganizmów i zepsuciem
SUBSTANCJA POMOCNICZA W OLEJKACH ZAPACHOWYCH
Substancja pomocnicza w olejkach zapachowych i / lub aromatów
Pochodzenie
syntetyczne
Występowanie w kosmetykach
W produktach do pielęgnacji i oczyszczania skóry, takich jak emulsje, kremy, szampony, a także w produktach do stylizacji i wielu innych produktach kosmetycznych.
Występowanie w innych produktach
Parabeny przedłużają również trwałość produktów leczniczych i niektórych środków spożywczych (takich jak sałatki, ryby czy majonez). Jak wszystkie środki konserwujące, chronią one przed rozkładem mikrobiologicznym, a tym samym zapewniają bezpieczeństwo produktów dla konsumenta.
Ogólne informacje na temat stosowania w kosmetykach
Konserwanty hamują rozwój drobnoustrojów w produkcie kosmetycznym, chroniąc kosmetyk przed zepsuciem i tym samym w znacznym stopniu przyczyniają się do ochrony zdrowia konsumentów. Środki konserwujące są szczególnie potrzebne, jeżeli produkt kosmetyczny zawiera wodę. Mikroorganizmy mogą bowiem namnażać się i rozprzestrzeniać w wodzie. Kosmetyki często zawierają nie tylko jeden konserwant, ale mieszaninę kilku środków konserwujących, które działają jednocześnie przeciwko różnym bakteriom, drożdżom i pleśniom. Każda z tych substancji jest niezależnie testowana, tak aby jej użycie w produkcie kosmetycznym było bezpieczne i kompatybilne. Producenci zawsze stosują możliwie najniższe stężenie konserwantów w produkcie, aby zapewnić optymalny okres przechowywania i bezpieczne stosowanie. Substancje zapachowe lub ich mieszaniny są często określane w branży kosmetycznej jako "kompozycje zapachowe", "olejki zapachowe" lub "perfumy". Na produktach kosmetycznych są one określane nazwą INCI "PARFUM". Są to nierozcieńczone substancje lub mieszaniny, które pochodzą z surowców naturalnych lub mogą być wytwarzane (pół)syntetycznie. Stanowią one substancje wyjściowe do produkcji perfum, wód perfumowanych, wód toaletowych, wód kolońskich i innych perfumowanych produktów kosmetycznych. Przeciętna zawartość substancji zapachowych wynosi w perfumach 15-30 %, w wodzie perfumowanej 10-14 %, w wodzie toaletowej 6-9 %, w wodzie kolońskiej 3-5 %, a w produktach pielęgnacyjnych, szamponach, sprayach do włosów i dezodorantach ok. 0,2-1 % oraz ok. 1-3% w dezodorantach w sztyfcie. Do olejków zapachowych należą olejki eteryczne, żywice i absoluty. Ich źródłem są m.in. kwiaty, liście i łodygi, owoce i skórki owoców lub korzenie roślin, drewno, trawy lub zioła, igły, żywice i balsamy. Związki wyizolowane z produktów naturalnych to m.in. aldehydy, ketony, estry, alkohole (geraniol, cytronellal, cytral, eugenol, mentol). Dostępne są również zapachy półsyntetyczne (cytronellol, octan geranylu, jonon) i syntetyczne (np. alkohol fenyloetylowy i linalol). Zapachy pochodzenia zwierzęcego, takie jak piżmo i ambra, są stosowane rzadko. Parabeny to sole i estry kwasu para-hydroksybenzoesowego. Podobnie jak inne pochodne kwasu benzoesowego, mają działanie przeciwbakteryjne i grzybobójcze. Z tego powodu niektóre estry są stosowane od ponad 80 lat jako konserwanty kosmetyków. W produktach kosmetycznych dozwolone są: kwas parahydroksybenzoesowy (paraben), paraben metylowy, paraben etylowy, paraben propylowy, paraben butylowy, a także niektóre ich sole sodowe, potasowe i wapniowe. Parabeny są surowcami występującymi naturalnie w wielu roślinach takich jak ogórek, marchew, cebula, wiśnia, jagoda czy truskawka.
Informacje na temat bezpiecznego stosowania
Zgodnie z Rozporządzeniem KE dotyczącym produktów kosmetycznych (Rozporządzenie (WE) nr 1223/2009), które ma zastosowanie do całego rynku UE, konserwanty oznaczają substancje, które są przeznaczone wyłącznie lub głównie do hamowania rozwoju mikroorganizmów w produkcie kosmetycznym. W załączniku V do rozporządzenia określono substancje, które mogą być stosowane jako konserwanty w produktach kosmetycznych. Wykaz ten wskazuje maksymalne stężenia środków konserwujących, w jakich mogą być one stosowane w produktach kosmetycznych, a także dopuszczalne zastosowania. Przed zatwierdzeniem w załączniku V środki konserwujące są badane pod względem bezpieczeństwa toksykologicznego i poddawane skrupulatnej ocenie. Producenci muszą udowodnić bezpieczeństwo konserwantów dla zdrowia przeprowadzając szczegółowe, obiektywne badania naukowe. Z naukowego punktu widzenia parabeny są obecnie najlepiej przebadanymi i najbezpieczniejszymi środkami konserwującymi na rynku. BfR (Niemiecki Federalny Instytut Oceny Ryzyka) klasyfikuje je jako bezpieczne. W 2010 roku SCCS dokonał przeglądu stężeń poszczególnych parabenów w produktach kosmetycznych i w maju 2013 roku ponownie potwierdził, że parabeny mogą być klasyfikowane jako bezpieczne w stężeniach, w jakich są stosowane w produktach kosmetycznych. Aktualne badania dowodzą, że parabeny należą pod względem alergologicznym do konserwantów o szczególnie niskim potencjale alergizującym. Istnieją doniesienia o alergiach spowodowanych parabenami, ale jeśli odniesie się je do częstości ich stosowania (wiele produktów na rynku jest konserwowanych parabenami), możnaby określić te dane jako mało istotne z alergologicznego punktu widzenia.
Linki do ocen naukowych
Opinia SCCS (2021) w sprawie bezpieczeństwa stosowania parabenów propylowych
Opinia SCCS (2013) w sprawie bezpieczeństwa stosowania parabenów propylowych i butylowych
Dlaczego o tym dyskutujemy?
Podejrzewa się, że propyloparaben zaburza gospodarkę hormonalną i powoduje raka piersi. Fakty: Bezpieczeństwo propyloparabenu, dobrze tolerowanego środka konserwującego dopuszczonego do stosowania w produktach kosmetycznych, zostało szeroko ocenione przez liczne komisje ekspeckie (europejskie, amerykańskie, holenderskie itp.) (2, 3 i 4). W samej Europie bezpieczeństwo stosowania propyloparabenu w produktach kosmetycznych oceniano w latach 2005, 2006, 2008, 2010, 2011, 2013 i ponownie w 2020 r., biorąc pod uwagę wszystkie istniejące dane naukowe, w tym dotyczące wpływu na układ hormonalny. Badania in vitro (badania lub eksperymenty w środowisku laboratoryjnym, na przykład w probówce) wykazują niską aktywność parabenów na receptory estrogenowe, która jest ogólnie 20 000 do 700 000 razy niższa niż żeńskiego hormonu referencyjnego (estradiolu). Co więcej, im krótsza cząsteczka, tym w mniejszym stopniu jest wchłaniana przez skórę i tym mniejsza jest jej aktywność, a parabeny są szybko przekształcane przez skórę w cząsteczkę, która zupełnie nie wykazuje wpływu na układ hormonalny. Wyniki in vivo (badania lub eksperymenty przeprowadzone na żywych organizmach) są niespójne (1) (2). To właśnie z powodu niespójności zaobserwowanych między kilkoma wynikami badań w 2020 r. europejscy eksperci przeanalizowali wszystkie istotne informacje dostępne w literaturze, koncentrując się na badaniu jego potencjalnych skutków endokrynologicznych. Doszli do wniosku, że obecne dane nie są wystarczające, aby jednoznacznie uznać propyloparaben za substancję zaburzającą funkcjonowanie układu hormonalnego (5). Bezpieczeństwo stosowania propyloparabenu zostało ocenione poprzez zastosowanie najbardziej rygorystycznego scenariusza („najgorszy scenariusz”, tj. najwyższe wartości narażenia i wchłaniania przez skórę są rozpatrywane przy najniższych dawkach, które nie wywołują skutków (no-effect dose)). Dlatego eksperci europejscy i amerykańscy uważają obecnie, że propyloparaben jest bezpieczny do stosowania w produktach kosmetycznych w dozwolonych stężeniach. Ponadto obecne badania naukowe nie wykazują żadnego związku przyczynowego między narażeniem na parabeny a rozwojem raka piersi (Académie de pharmacie, 2013) (5)(6). Kluczowe punkty do zapamiętania: Podobnie jak wszystkie konserwanty, propyloparaben jest ściśle uregulowany przez prawodawstwo europejskie. Jego bezpieczeństwo stosowania w produktach kosmetycznych było wielokrotnie badane w ciągu ostatnich piętnastu lat, ostatnie badania pochodzą z 2020 r. (5). Propyloparaben nie jest uznany za czynnik zaburzający gospodarkę hormonalną, nie jest genotoksyczny, rakotwórczy ani alergenny. Wreszcie, nie ma dowodów na to, że osoby stosujące produkty zawierające propyloparaben mają zwiększone ryzyko zachorowania na raka. Podsumowując, propyloparaben jest uważany przez właściwe organy ds. zdrowia za bezpieczny do stosowania w bardzo niskich stężeniach obecnie dopuszczonych w produktach kosmetycznych. Źródła: (1) Dane in vitro pozwalają zidentyfikować mechanizm działania. Aby dowiedzieć się, czy ten mechanizm ma wpływ na żywy organizm, prowadzone są badania in vivo. (2) Opinie Europejskiego Komitetu Naukowego ds. Bezpieczeństwa Konsumentów a. SCCP/0873/05: https://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_019.pdf b. Extended Opinion on Parabens, underarm cosmetics, and breast cancer, SCCP/0874/05 (Rozszerzona opinia na temat parabenów, kosmetyków stosowanych pod pachami i raka piersi): http://www.alegesanatos.ro/dbimg/files/Parabens.pdf c. SCCP/1017/06: https://ec.europa.eu/health/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_074.pdf d. SCCP/1183/08: https://ec.europa.eu/health/archive/ph_risk/committees/04_sccp/docs/sccp_o_138.pdf e. SCCS/1348/10: https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_041.pdf f. "Clarification on Opinion SCCS/1348/10 in the light of the Danish clause of safeguard banning the use of parabens in cosmetic products intended for children under three years of age", SCCS/1446/11 („Objaśnienie opinii SCCS/1348/10 w świetle duńskiej klauzuli ochronnej zakazującej stosowania parabenów w produktach kosmetycznych przeznaczonych dla dzieci poniżej trzeciego roku życia”): https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_069.pdf g. SCCS/1514/13: https://ec.europa.eu/health/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_132.pdf (3) Cosmetic Ingredient Review (CIR): Amended Safety Assessment of Parabens as Used in Cosmetics (2020) (Zmieniona ocena bezpieczeństwa parabenów stosowanych w kosmetykach (2020)): https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32723119/ (4) Holenderski Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Środowiska (RIVM report 2017-0028): Exposure to and toxicity of methyl-, ethyl- and propyl paraben (Narażenie i toksyczność parabenów metylowych, etylowych i propylowych ) (https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2017-0028.html) (5) Europejski Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów - SCCS/1623/20: https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_243.pdf (6) Francuska Akademia Farmaceutyczna (Académie Nationale de Pharmacie): Parabènes & médicaments: un problème de santé publique? (2013) ( Parabeny i leki: problem zdrowia publicznego? (2013)): https://www.acadpharm.org/dos_public/Recommandations_parabenes_et_mEdiments_Conseil_22.05.2013_VF_27.05.2013.pdf
Dalsze informacje
W przypadku podejrzenia alergii kontaktowej substancja ta może zostać poddana badaniu dermatologicznemu w teście naskórkowym/płatkowym.
Należy do następujących grup substancji
Regulacje dotyczące kosmetyków
Składniki kosmetyków podlegają regulacjom prawnym. Należy pamiętać, że w przypadku składników kosmetycznych, poza UE mogą obowiązywać inne przepisy.