Szczegóły
BENZOPHENONE-3
Nazwa / opis
Benzofenon-3; 2-hydroksy-4-metoksybenzofenon
Funkcja(-e) tego składnika w produktach kosmetycznych
FILTR FIZYCZNY UV (ABSORBER UV)
Chroni produkt kosmetyczny przed uszkodzeniami spowodowanymi działaniem światła UV
FILTR UV (SUBSTANCJA PROMIENIOCHRONNA)
Chroni skórę lub włosy przed szkodliwym działaniem promieniowania UV
OCHRONA PRZED DZIAŁANIEM ŚWIATŁA /STABILIZATOR ŚWIATŁA
Chroni produkt kosmetyczny przed niszczącym działaniem światła
Pochodzenie
syntetyczne
Występowanie w kosmetykach
Jako filtr UV (substancja promieniochronna) w kosmetykach przeciwsłonecznych i innych kosmetykach z ochroną UV (produkty pielęgnacyjne, kosmetyki do makijażu); również do ochrony surowców i produktu np. substancji zapachowych, barwników i składników aktywnych w produkcie, a także do ochrony opakowań z tworzyw sztucznych.
Występowanie w innych produktach
jako fotoinicjator w zastosowaniach utwardzania promieniami UV (takich jak farby i powłoki w przemyśle drukarskim); w farbach i powłokach
Ogólne informacje na temat stosowania w kosmetykach
Benzofenony są związkami organicznymi z grupy ketonów aromatycznych. Benzofenon-3, benzofenon-4 i benzofenon-5 są zatwierdzone jako filtry UV w kosmetykach przeciwsłonecznych zgodnie z rozporządzeniem KE dotyczącym produktów kosmetycznych. Benzofenon-3 jest rozpuszczalnym organicznym filtrem UV-BB (filtr szerokopasmowy), który chroni skórę zarówno przed promieniowaniem UV-B, jak i UV-A. Dopuszczalne maksymalne stężenie benzofenonu-3 wynosi 6 %. Substancje promieniochronne (filtry UV) minimalizują niepożądany wpływ promieniowania UV na skórę i dlatego są ważnym składnikiem preparatów z filtrem przeciwsłonecznym (kosmetyków promieniochronnych). Chroniąc skórę przed niebezpiecznym promieniowaniem UV, przyczyniają się do zapobiegania przedwczesnemu starzeniu się oraz chorobom skóry (w tym nowotworom skóry). Rozróżnia się 2 typy substancji promieniochronnych: rozpuszczalne organiczne filtry UV oraz filtry oparte na pigmentach mineralnych i/lub organicznych. Podczas gdy rozpuszczalne organiczne filtry UV pochłaniają promieniowanie UV, przekształcają je w ciepło i tworzą niewidzialną tarczę ochronną w górnej warstwie skóry, filtry UV na bazie pigmentów odbijają, rozpraszają i pochłaniają promieniowanie słoneczne już na powierzchni skóry. Organiczne filtry UV pochłaniają energię ultrafioletowej części światła w zakresie od około 280 do 400 nm. W związku z tym energia zaabsorbowanego fotonu musi odpowiadać energii, która jest niezbędna do przemieszczenia elektronu w cząsteczce substancji filtrującej z niskiej na wyższą orbitę. Kiedy elektron wraca z powrotem na swoją pierwotną orbitę, pochłonięta energia jest oddawana w postaci ciepła lub promieniowania o większej długości fali i w ten sposób staje się nieszkodliwa. Organiczne filtry UV różnią się między innymi położeniem obszaru absorpcji, fotostabilnością, rozpuszczalnością i zdolnością penetracji. W zależności od obszaru fal promieniowania ultrafioletowego, które jest pochłaniane przez filtr UV, rozróżnia się filtry UV-A, UV-B i szerokopasmowe.
Informacje na temat bezpiecznego stosowania
Zgodnie z Rozporządzeniem UE dotyczącym produktów kosmetycznych [Rozporządzenie (WE) nr 1223/2009], które obowiązuje na całym rynku UE, filtry UV definiuje się jako substancje promieniochronne, czyli substancje przeznaczone wyłącznie lub głównie do ochrony skóry przed niektórymi rodzajami promieniowania ultrafioletowego przez pochłanianie, odbijanie lub rozpraszanie tego promieniowania. W załączniku VI do rozporządzenia określono substancje, które mogą być stosowane w produktach kosmetycznych jako substancje promieniochronne (filtry UV) wraz z maksymalnym dopuszczalnym stężeniem tych substancji w produktach kosmetycznych oraz ewentualnymi dodatkowymi warunkami ich stosowania. Przed włączeniem substancji do załącznika VI, filtry UV są oceniane pod kątem bezpieczeństwa toksykologicznego i poddawane kompleksowym badaniom. Producenci muszą udowodnić bezpieczeństwo dla zdrowia w szeroko zakrojonych badaniach naukowych. Jeżeli pojawią się nowe dane naukowe, zatwierdzone już substancje podlegają ponownej ocenie, a wykaz jest odpowiednio aktualizowany.
Linki do ocen naukowych
Opinia SCCS (2021) w sprawie bezpieczeństwa jako składnika kosmetycznego
Dlaczego o tym dyskutujemy?
Podejrzewa się, że benzofenon-3 jest czynnikiem zaburzającym gospodarkę hormonalną. Uważa się, że wywiera negatywny wpływ na rafy koralowe (powoduje bielenie koralowców). Fakty: Benzofenon-3 był przedmiotem licznych ocen, w szczególności przez ekspertów francuskich (3), duńskich (2) i europejskich (SCCS) (1). Niektóre badania in vitro wskazują na potencjalne właściwości zaburzania funkcjonowania układu hormonalnego. Jednak wpływ na receptory hormonalne obserwowany na komórkach w warunkach laboratoryjnych nie jest równoznaczny z zaburzeniem układu hormonalnego w żywym organizmie. Chociaż badania te są sprzeczne, a wyniki niespójne i niejednoznaczne, niemniej jednak zostały wzięte pod uwagę przy ocenie bezpieczeństwa stosowania benzofenonu-3. Wyliczony w ten sposób margines bezpieczeństwa wskazuje, że substancja może być bezpiecznie stosowana w produktach przeznaczonych dla dorosłych i dzieci. Zakaz dotyczący niektórych produktów przeciwsłonecznych wprowadzony przez stan Hawaje zwrócił uwagę na możliwy wpływ niektórych filtrów UV, w tym benzofenonu-3, na zdrowie koralowców na obszarach tropikalnych. Uważa się, że substancje te przyczyniają się do bielenia koralowców i niszczenia raf koralowych. Przeprowadzone badania nie są jednak reprezentatywne dla rzeczywistych warunków na otwartym morzu, gdyż stężenia filtru UV na litr wody są w rzeczywistości znacznie niższe niż te stosowane w laboratorium. Kluczowe punkty do zapamiętania: Europejscy eksperci postanowili ponownie zbadać potencjalną aktywność endokrynną 28 substancji podejrzanych o zaburzanie funkcjonowania układu hormonalnego. Benzofenon-3 został włączony do tej oceny. Stosowanie produktów kosmetycznych zawierających benzofenon-3 eksperci uważają za bezpieczne dla zdrowia, zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci. Dopuszczalne stężenia są ściśle regulowane przez ekspertów europejskich. Ze względu na zagrożenia związane z ekspozycją na słońce (fotostarzenie, nowotwory skóry), stosowanie produktów przeciwsłonecznych i/lub odzieży chroniącej przed promieniowaniem UV jest niezbędne. Źródła: (1) Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów: Opinia SCCS/1625/20 (2) Danish Centre on Endocrine Disrupters (CEHOS): Evaluation of 22 SIN List 2.0 substances according to the Danish proposal on criteria for endocrine disruptors, May 2012 (Ocena 22 substancji z listy SIN 2.0 zgodnie z duńską propozycją kryteriów dotyczących substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, maj 2012 r.) (3) Francuska Agencja ds. Żywności, Środowiska, Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (ANSES/AFSSA-AFSSE): Avis de l'Afssaps relatif à l'utilisation de la benzophénone-3 dans les produits cosmétiques - Saisine 2009BCT0047, July 2011 (Opinia AFSSA na temat stosowania benzofenonu-3 w produktach kosmetycznych, lipiec 2011): https://archiveansm.integra.fr/ var/ansm_site/storage/original/application/f02d29c4e59e684737e4d3878b1a3b00.pdf
Dalsze informacje
W przypadku podejrzenia alergii kontaktowej substancja ta może zostać poddana badaniu dermatologicznemu w teście naskórkowym/płatkowym.
Należy do następujących grup substancji
Regulacje dotyczące kosmetyków
Składniki kosmetyków podlegają regulacjom prawnym. Należy pamiętać, że w przypadku składników kosmetycznych, poza UE mogą obowiązywać inne przepisy.